Thông tư số 91/2025/TT-BTC (gọi tắt là TT 91) do Bộ Tài Chính ban hành ngày 26 tháng 9 năm 2025, có hiệu lực thi hành ngay từ ngày ký, đánh dấu một bước chuyển mình quan trọng trong việc chuẩn hóa công tác quyết toán vốn đầu tư công tại Việt Nam. Văn bản này ra đời nhằm cụ thể hóa các quy định mới tại Nghị định số 254/2025/NĐ-CP và thay thế hoàn toàn hệ thống mẫu biểu cũ (trước đây là Thông tư số 96/2021/TT-BTC và các văn bản sửa đổi liên quan).
TT 91/2025/TT-BTC không chỉ thay đổi số lượng mà còn điều chỉnh căn bản về cấu trúc và phạm vi áp dụng của các mẫu biểu, tập trung vào hai nhóm công tác chính: Quyết toán theo niên độ và Quyết toán dự án hoàn thành.
Tài liệu: Thông tư số 91/2025/TT-BTC
Tinh giản và chuẩn hóa hệ thống mẫu biểu quyết toán niên độ
Quyết toán theo niên độ (quyết toán năm ngân sách) là khâu then chốt trong quản lý vốn đầu tư công hàng năm. TT 91 đã thực hiện việc tinh giản đáng kể bằng cách gộp các mẫu biểu báo cáo, đồng thời tăng cường vai trò kiểm tra của cơ quan tài chính.
Xu hướng gộp và tối ưu hóa báo cáo (mẫu 01/QTNĐ và 02/QTNĐ)
Thông tư mới đã tiến hành gộp các mẫu biểu cấp cơ sở và cấp tổng hợp:
- Mẫu số 01/QTNĐ (Báo cáo quyết toán vốn): Gộp báo cáo của chủ đầu tư và bộ/cơ quan trung ương thành một mẫu thống nhất. Điều này tối ưu hóa quy trình báo cáo, giảm tải việc lập các mẫu biểu trùng lặp ở các cấp quản lý khác nhau.
- Mẫu số 02/QTNĐ (Báo cáo dự án quan trọng quốc gia): Tương tự, mẫu này gộp báo cáo của chủ đầu tư và cơ quan cấp trên, nhằm tập trung hóa thông tin về các dự án trọng điểm được Quốc hội quyết định.
- Mẫu số 03/QTNĐ: Thu gọn báo cáo chi tiết của cơ quan thanh toán (Kho bạc Nhà nước) về vốn ngân sách nhà nước của các bộ, cơ quan trung ương.
Sự thay đổi về thẩm quyền và công cụ kiểm tra
TT 91/2025/TT-BTC phản ánh sự thay đổi về thẩm quyền xét duyệt, kiểm tra:
- Mẫu số 04/QTNĐ (Thông báo xét duyệt quyết toán): Thay thế việc “Thẩm định” bằng “Xét duyệt” của cơ quan cấp trên của chủ đầu tư, phù hợp với sự điều chỉnh về quy trình và trách nhiệm quản lý.
- Mẫu số 05/QTNĐ (Văn bản kiểm tra quyết toán): Đây là mẫu biểu bổ sung mới, được thiết kế chuyên biệt để tăng cường công cụ kiểm tra của cơ quan tài chính đối với báo cáo quyết toán theo niên độ của các đơn vị.
Thay đổi cốt lõi trong quyết toán dự án hoàn thành
Hệ thống mẫu biểu quyết toán dự án hoàn thành (QTDA) được TT 91 điều chỉnh mạnh mẽ nhằm phù hợp hơn với Luật Quản lý, sử dụng tài sản công và nguyên tắc thống nhất quy trình.
Nguyên tắc tổng hợp tài sản hình thành (mẫu 05/QTDA)
Đây là thay đổi quan trọng nhất về mặt kỹ thuật:
- Mẫu số 05/QTDA mới: “Chi tiết tài sản hình thành là kết quả của quá trình thực hiện dự án” đã gộp hai mẫu cũ (tài sản dài hạn và tài sản ngắn hạn). Sự gộp này tập trung vào việc xác định tổng giá trị tài sản được hình thành từ vốn đầu tư, thay vì phân loại chi tiết theo tính chất dài hạn/ngắn hạn ngay từ báo cáo quyết toán.
Chuẩn hóa quy trình và phạm vi
- Mẫu số 06/QTDA (Vật tư, vật liệu, thiết bị tồn đọng): Việc thêm từ “vật liệu” vào tên mẫu biểu làm rõ hơn phạm vi kiểm soát đối với tất cả các loại tồn đọng phát sinh trong quá trình thi công.
- Bãi bỏ mẫu biểu riêng cho cấp xã: Thông tư loại bỏ Mẫu 14/QTDA và Mẫu 15/QTDA (dành riêng cho dự án cấp xã). Điều này thúc đẩy xu hướng chuẩn hóa quy trình áp dụng chung một hệ thống mẫu biểu thống nhất cho mọi cấp quản lý, từ trung ương đến địa phương.
- Cập nhật thời điểm chốt số liệu: Số liệu báo cáo quyết toán dự án hoàn thành phải được lấy tại ngày chủ đầu tư khóa sổ lập báo cáo hoặc tại thời điểm ngày có hiệu lực của văn bản cho phép dừng thực hiện, đảm bảo xử lý chính xác chi phí cho các dự án bị hủy hoặc dừng giữa chừng.
Tác động và yêu cầu chuyển đổi
Thông tư 91/2025/TT-BTC là một công cụ kỹ thuật nhằm hiện thực hóa các chiến lược quản lý đầu tư công mới, đặt ra những yêu cầu rõ rệt đối với các chủ thể:
| Chủ thể | Tác động chính | Hành động cần thiết |
|---|---|---|
| Chủ đầu tư | Yêu cầu tổng hợp, báo cáo dữ liệu linh hoạt hơn do việc gộp mẫu biểu. | Khẩn trương rà soát, chuyển đổi hệ thống hồ sơ kế toán nội bộ để khớp với cấu trúc Mẫu 01/QTNĐ và Mẫu 05/QTDA mới. |
| Cơ quan Tài chính | Được cung cấp công cụ kiểm tra quyết toán niên độ chính thức (Mẫu 05/QTNĐ), nâng cao hiệu quả giám sát. | Tăng cường công tác kiểm tra, xét duyệt quyết toán dựa trên hệ thống mẫu biểu mới đã được tinh giản. |
| Cơ quan Thanh toán (KBNN) | Quy trình báo cáo chi tiết được thu gọn, phục vụ cho công tác tổng hợp số liệu cấp trung ương. | Chuẩn bị dữ liệu để cung cấp báo cáo chi tiết quyết toán theo Mẫu 03/QTNĐ. |
Hiệu lực và quy định chuyển tiếp
Thông tư có hiệu lực ngay từ ngày ký (26/9/2025). Tuy nhiên, các quy định về hệ thống mẫu biểu quyết toán niên độ được áp dụng chính thức từ quyết toán niên độ ngân sách năm 2025.
Đáng chú ý, các dự án đã nộp hồ sơ quyết toán hoàn thành về cơ quan chủ trì thẩm tra trước ngày Thông tư này có hiệu lực thì không phải lập lại mẫu biểu báo cáo quyết toán theo quy định mới, đảm bảo tính liên tục trong công tác xử lý hồ sơ.
TT 91/2025/TT-BTC đại diện cho nỗ lực của Bộ Tài Chính nhằm nâng cao tính minh bạch, hoàn thiện trách nhiệm giải trình và chuẩn hóa dữ liệu trong toàn bộ chu trình đầu tư công. Việc nắm vững và áp dụng kịp thời hệ thống mẫu biểu mới là điều kiện tiên quyết để các cơ quan, tổ chức thực hiện tốt công tác quyết toán trong giai đoạn tới.
Thông tin liên hệ MAN – Master Accountant Network
- Địa chỉ: Số 19A, đường 43, phường Tân Thuận, TP. Hồ Chí Minh
- Điện thoại / Zalo: 0903 963 163 – 0903 428 622
- Email: ma*@*****et.vn
Ngoài ra, quý doanh nghiệp và người đọc có thể tham khảo thêm các thông tin liên quan tại các website chuyên về thuế và giao dịch của MAN – Master Accountant Network:
- Hướng dẫn về thuế và nghĩa vụ thuế tại MAN
- Giao dịch liên kết và quản lý chi phí doanh nghiệp tại MAN
Các trang này cung cấp đầy đủ hướng dẫn, tài liệu và công cụ hỗ trợ doanh nghiệp trong việc quản lý chi phí, công tác phí và thực hiện nghĩa vụ thuế một cách minh bạch và hiệu quả.
Xem thêm bài viết: Dịch vụ kiểm toán xây dựng uy tín tại TP.HCM năm 2025
