Nhà thầu xây lắp trong các dự án đầu tư công thường gặp khó khăn khi xử lý đất dư thừa và khoáng sản dư thừa. Theo Điều 75 Luật Địa chất và khoáng sản 2024 và Điều 96 Nghị định 193/2025/NĐ-CP, chỉ chủ đầu tư hoặc nhà đầu tư mới được cấp giấy xác nhận thu hồi khoáng sản, khiến nhiều nhà thầu băn khoăn về quyền thực hiện thu hồi, thủ tục đăng ký và trách nhiệm pháp lý liên quan.

Bài viết này tổng hợp đầy đủ quyền hạn của nhà thầu xây lắp và chủ đầu tư, hướng dẫn thủ tục thu hồi khoáng sản dư thừa hợp pháp và các lưu ý quan trọng, giúp các bên đảm bảo tuân thủ pháp luật, giảm rủi ro pháp lý và tránh thất thoát tài nguyên trong quá trình triển khai dự án.

Nhà thầu xây lắp và quyền hạn thu hồi khoáng sản

Theo Luật Địa chất và khoáng sản 2024 và Nghị định 193/2025/NĐ-CP, chỉ chủ đầu tư hoặc nhà đầu tư của dự án mới là đối tượng được xem xét cấp giấy xác nhận đăng ký thu hồi khoáng sản.

Đối với nhà thầu xây lắp, vai trò chỉ giới hạn ở thực hiện hợp đồng thi công; do đó, nhà thầu không được đứng tên xin giấy xác nhận thu hồi khoáng sản, ngay cả khi có năng lực khai thác và quản lý khoáng sản.

Vai trò và trách nhiệm của nhà thầu xây lắp 

• Thực hiện các hạng mục thi công theo hợp đồng đã ký với chủ đầu tư.

• Không tự ý thu hồi, vận chuyển hay cất giữ khoáng sản dưới danh nghĩa cá nhân.

• Có thể thực hiện thu hồi khoáng sản theo ủy quyền hợp pháp từ chủ đầu tư và tuân thủ hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền.

Việc tuân thủ đúng vai trò này giúp đảm bảo pháp lý, minh bạch trong quản lý khoáng sản dự án đầu tư công và tránh rủi ro về thất thoát tài nguyên hoặc vi phạm quy định pháp luật.

Nguyên văn hỏi đáp của Bộ Nông nghiệp và Môi trường

Để làm rõ quyền hạn của nhà thầu xây lắp trong việc thu hồi khoáng sản dư thừa tại các dự án đầu tư công, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã trả lời trực tiếp các câu hỏi của doanh nghiệp về thủ tục và trách nhiệm pháp lý. Thông tin chi tiết được công bố trên Chính sách Online.

 Vai trò của chủ đầu tư trong quản lý khoáng sản dư thừa

Trong các dự án đầu tư công, chủ đầu tư là đối tượng được cấp giấy xác nhận thu hồi khoáng sản theo quy định của Luật Địa chất và khoáng sản 2024 và Nghị định 193/2025/NĐ-CP.

Đối với chủ đầu tư cấp xã, vai trò chủ yếu là quản lý và giám sát hoạt động khoáng sản, không thực hiện trực tiếp việc khai thác, thu hồi hoặc vận chuyển khoáng sản.

Đối với nhà thầu xây lắp, việc thu hồi khoáng sản dư thừa chỉ được thực hiện theo ủy quyền hợp pháp từ chủ đầu tư hoặc hướng dẫn trực tiếp của UBND tỉnh, đảm bảo tuân thủ pháp luật và minh bạch trong quản lý tài nguyên dự án.

Việc phân định rõ quyền hạn giữa chủ đầu tư và nhà thầu giúp tránh vi phạm pháp luật, thất thoát khoáng sản và rủi ro pháp lý trong quá trình triển khai dự án đầu tư công.

Thủ tục thu hồi khoáng sản dư thừa

Để nhà thầu xây lắp thực hiện thu hồi khoáng sản dư thừa tại các dự án đầu tư công một cách hợp pháp, cần tuân thủ các bước dưới đây theo Điều 75 Luật Địa chất và khoáng sản 2024 và Điều 96 Nghị định 193/2025/NĐ-CP:

Xác định khối lượng khoáng sản dư thừa

• Kiểm tra hồ sơ thiết kế, bản vẽ thi công và dự toán công trình.
• Xác định chính xác khối lượng đất dư thừa và khoáng sản có thể thu hồi, đảm bảo minh bạch.

Chủ đầu tư lập văn bản đề nghị

• Chủ đầu tư dự án (hoặc UBND xã) gửi văn bản đề nghị UBND tỉnh cấp giấy xác nhận thu hồi khoáng sản.
• Kèm theo hồ sơ: bản vẽ thi công, dự toán, xác nhận khối lượng dư thừa.
• Văn bản này là cơ sở pháp lý quan trọng để nhà thầu triển khai thu hồi hợp pháp.

Cơ quan thẩm quyền xem xét và cấp giấy xác nhận

• UBND tỉnh hoặc cơ quan có thẩm quyền kiểm tra hồ sơ, xác nhận khối lượng khoáng sản hợp pháp và cấp giấy xác nhận thu hồi khoáng sản.
• Giấy xác nhận là cơ sở pháp lý để nhà thầu thực hiện vận chuyển, lưu trữ và sử dụng khoáng sản dư thừa.

Nhà thầu thực hiện thu hồi theo ủy quyền

• Thực hiện thu hồi, vận chuyển và lưu trữ theo ủy quyền hợp pháp từ chủ đầu tư hoặc theo hướng dẫn trực tiếp từ UBND tỉnh.
• Ghi chép đầy đủ quá trình thực hiện để phục vụ kiểm toán, thanh tra và quản lý dự án đầu tư công.

Tuân thủ quy định an toàn và bảo vệ môi trường

• Khi thu hồi khoáng sản dư thừa, nhà thầu cần áp dụng các biện pháp an toàn lao động, phòng chống sạt lở, ổn định mái dốc.
• Đảm bảo khoảng cách tập kết, hạn chế bụi, tiếng ồn và không gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường xung quanh.

Lưu ý quan trọng cho nhà thầu xây lắp

Nhà thầu không được đứng tên trực tiếp xin giấy xác nhận thu hồi khoáng sản mà phải thực hiện theo ủy quyền hợp pháp từ chủ đầu tư. Việc tuân thủ đầy đủ thủ tục mang lại nhiều lợi ích thiết thực:

• Tuân thủ pháp luật và tránh rủi ro pháp lý: Đảm bảo mọi hoạt động thu hồi khoáng sản diễn ra hợp pháp, minh bạch.

• Quản lý khoáng sản hiệu quả: Hạn chế thất thoát tài nguyên và kiểm soát chặt chẽ khối lượng dư thừa.

• Tối ưu chi phí và tiến độ dự án: Giúp nhà thầu triển khai công việc thuận lợi, tiết kiệm chi phí và đảm bảo tiến độ thi công dự án đầu tư công.

Việc ghi nhận và thực hiện đúng vai trò, quyền hạn giữa chủ đầu tư và nhà thầu xây lắp là yếu tố then chốt để bảo vệ lợi ích pháp lý và tài nguyên dự án.

Lưu ý pháp lý cho nhà thầu xây lắp

Nhà thầu không được tự ý đứng tên xin giấy xác nhận thu hồi khoáng sản mà phải thực hiện theo ủy quyền hợp pháp từ chủ đầu tư.

Trình tự pháp lý cần tuân thủ:

• Chủ đầu tư gửi văn bản đề nghị UBND tỉnh hướng dẫn và cấp giấy xác nhận thu hồi khoáng sản.

• Nhà thầu lưu giữ hồ sơ ủy quyền và giấy tờ hướng dẫn để phục vụ kiểm toán, thanh tra và quản lý dự án.

• Thực hiện đúng thủ tục giúp tránh thất thoát tài nguyên, tuân thủ pháp luật và hạn chế rủi ro pháp lý trong quá trình triển khai dự án đầu tư công.

Việc nắm rõ vai trò, quyền hạn và thủ tục pháp lý giúp nhà thầu xây lắp đảm bảo minh bạch, hiệu quả và an toàn trong quản lý khoáng sản dư thừa.

Kết luận

Việc thu hồi khoáng sản dư thừa trong các dự án đầu tư công phải tuân thủ pháp luật và theo hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền. Nhà thầu xây lắp chỉ được thực hiện khi có ủy quyền hợp pháp từ chủ đầu tư và theo chỉ dẫn của UBND tỉnh.

Để đảm bảo thủ tục hợp pháp và an toàn, liên hệ chuyên gia kiểm toán xây dựng để được hướng dẫn chi tiết.

Thông tin liên hệ dịch vụ kiểm toán xây dựng tại MAN

• Địa chỉ: Số 19A, đường 43, phường Tân Thuận, TP. Hồ Chí Minh

• Mobile / Zalo: 0903 963 163 – 0903 428 622

• Email: ma*@*****et.vn

Xem thêm bài viết: Dịch vụ kiểm toán xây dựng chuyên nghiệp tại MAN