Bài phân tích làm rõ vướng mắc trong hồ sơ thẩm định thiết kế phòng cháy, chữa cháy (PCCC) theo Nghị định 105/2025/NĐ-CP. Vấn đề phát sinh khi cơ quan công an yêu cầu văn bản thẩm định PCCC của chủ đầu tư đối với công trình vốn đầu tư công thuộc Phụ lục III. Bộ Công an đã khẳng định rõ: khi công trình thuộc thẩm quyền thẩm định của cơ quan chuyên môn về xây dựng, yêu cầu về văn bản tự thẩm định của chủ đầu tư là không cần thiết và không đúng quy định pháp luật, giúp gỡ rối cho các đơn vị trong quá trình thực thi.
Giới thiệu chung về Nghị định 105/2025/NĐ-CP
Nghị định số 105/2025/NĐ-CP là văn bản pháp lý quan trọng do Chính phủ ban hành, có vai trò quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.
Mục tiêu chính của Nghị định là nhằm cụ thể hóa các quy định của Luật, đặc biệt trong các lĩnh vực:
- Xác định rõ danh mục các công trình, dự án phải thẩm duyệt thiết kế về PCCC.
- Quy định thẩm quyền và quy trình thẩm duyệt, thẩm định thiết kế PCCC.
- Quản lý các hoạt động phòng ngừa, chiến đấu và cứu nạn, cứu hộ liên quan đến cháy, nổ.
Nghị định 105/2025/NĐ-CP đóng vai trò là cơ sở pháp lý để Cơ quan Công an và các cơ quan chuyên môn khác thực hiện kiểm soát chặt chẽ an toàn PCCC ngay từ giai đoạn thiết kế của công trình.
Hỏi đáp : Hồ sơ thẩm định thiết kế phòng cháy, chữa cháy cần có giấy tờ gì?
Câu hỏi: Vừa qua, đơn vị tôi trình thẩm định thiết kế về phòng cháy, chữa cháy đối với hồ sơ thiết kế triển khai sau thiết kế cơ sở của công trình sử dụng vốn đầu tư công. Công trình thuộc đối tượng phải thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở tại cơ quan chuyên môn về xây dựng và thuộc Phụ lục III kèm theo Nghị định số 105/2025/NĐ-CP. Theo quy định tại khoản 1 Điều 6 và khoản 1 Điều 9 Nghị định số 105/2025/NĐ-CP, đơn vị tôi gửi hồ sơ thẩm định đồng thời tới cơ quan chuyên môn về xây dựng và cơ quan công an. Tuy nhiên, khi thực hiện thẩm định tại cơ quan công an, đơn vị tôi được thông báo, không đầy đủ hồ sơ theo quy định tại khoản 4 Điều 9 Nghị định số 105/2025/NĐ-CP (thiếu văn bản thẩm định thiết kế về phòng cháy và chữa cháy của chủ đầu tư, chủ sở hữu công trình). Tôi xin hỏi, cơ quan công an yêu cầu văn bản thẩm định thiết kế về phòng cháy và chữa cháy của chủ đầu tư, chủ sở hữu công trình đối với công trình của đơn vị tôi có đúng không? Vì theo quy định, công trình của đơn vị tôi, chủ đầu tư không có thẩm quyền thẩm định thiết kế về phòng cháy, chữa cháy.
Trả lời: Bộ Công an trả lời vấn đề này như sau: Trường hợp dự án đầu tư xây dựng công trình, công trình quy định tại Phụ lục III Nghị định số 105/2025/NĐ-CP thuộc thẩm quyền thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng, thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở của cơ quan chuyên môn về xây dựng thì trong thành phần hồ sơ đề nghị thẩm định thiết kế về phòng cháy, chữa cháy tại cơ quan công an không yêu cầu cung cấp văn bản thẩm định thiết kế về phòng cháy, chữa cháy của chủ đầu tư, chủ sở hữu công trình.
Phân tích đối sánh nghị định và khẳng định nguyên tắc áp dụng phụ lục III
Tình huống trên là minh chứng cho sự cần thiết phải phân biệt rõ ràng thẩm quyền thẩm định trong quy trình quản lý xây dựng và PCCC.
Ý nghĩa của việc áp dụng phụ lục III
Việc công trình thuộc Phụ lục III Nghị định 105/2025/NĐ-CP là yếu tố then chốt, khẳng định công trình này thuộc nhóm:
- Nguy cơ cháy nổ cao: Đây là các công trình có tính chất, công năng, hoặc quy mô phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ gây thiệt hại lớn khi xảy ra sự cố cháy nổ.
- Bắt buộc thẩm định PCCC: Tất cả công trình thuộc Phụ lục III đều phải được Cơ quan Công an thẩm định về thiết kế PCCC theo khoản 1 Điều 9 của Nghị định.
Vì đây là công trình sử dụng vốn đầu tư công, thiết kế sau thiết kế cơ sở phải trình Cơ quan chuyên môn về xây dựng thẩm định. Điều này dẫn đến quy trình thẩm định song song: cả cơ quan xây dựng và cơ quan công an cùng tham gia thẩm định.
Đối sánh khoản 4 điều 9 và thẩm quyền chủ đầu tư
- Quy định chung tại khoản 4 điều 9 (Nghị định 105): Quy định này liệt kê các giấy tờ cần có trong hồ sơ thẩm định/thẩm duyệt PCCC, bao gồm cả “văn bản thẩm định thiết kế về phòng cháy và chữa cháy của chủ đầu tư”. Yêu cầu này thường áp dụng cho các công trình mà Chủ đầu tư có thẩm quyền tự thẩm định thiết kế xây dựng trước khi nộp hồ sơ PCCC.
- Thực tiễn áp dụng cho công trình này: Công trình của đơn vị đang được Cơ quan chuyên môn về xây dựng thẩm định toàn bộ thiết kế xây dựng. Theo nguyên tắc quản lý đầu tư công, khi cơ quan nhà nước đã thẩm định, chủ đầu tư không còn thẩm quyền tự thẩm định thiết kế đó nữa (bao gồm cả phần PCCC).
Các ý chính và kết luận phân tích
Dựa trên sự đối sánh giữa quy định chung tại khoản 4 Điều 9 và đặc thù về thẩm quyền của công trình thuộc phụ lục III, có thể rút ra ba điểm then chốt làm cơ sở pháp lý cho câu trả lời của Bộ Công an, giúp làm rõ nguyên tắc phân định trách nhiệm thẩm định:
- Chủ đầu tư không có thẩm quyền: Do công trình thuộc diện được Cơ quan chuyên môn về xây dựng thẩm định thiết kế, Chủ đầu tư không thể ban hành “văn bản thẩm định thiết kế về PCCC” hợp pháp.
- Mục đích của việc thẩm định song song: Khi hồ sơ được trình đồng thời lên cả hai cơ quan, Cơ quan Công an sẽ tiến hành thẩm định trực tiếp nội dung PCCC của thiết kế kỹ thuật, chức năng này thay thế cho việc thẩm định nội bộ của chủ đầu tư.
- Khẳng định của Bộ Công an là đúng: Câu trả lời chính thức đã khẳng định rõ ràng miễn trừ yêu cầu về văn bản thẩm định nội bộ của Chủ đầu tư trong trường hợp dự án thuộc thẩm quyền thẩm định của cơ quan chuyên môn về xây dựng, giúp gỡ rối vướng mắc hành chính trong thực tiễn.
Tóm lại, yêu cầu của cơ quan công an đối với công trình này là dựa trên việc áp dụng quy định chung của khoản 4 Điều 9 mà chưa tính đến yếu tố đặc thù về thẩm quyền thẩm định của cơ quan nhà nước đối với công trình thuộc vốn đầu tư công.
Tài liệu tham khảo: Nghị định số 105/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.
Thông tin liên hệ MAN – Master Accountant Network
Hãy liên hệ với chúng tôi nếu bạn đang quan tâm với các dịch vụ như kiểm toán, kế toán, chuyển giá – giao dịch liên kết hoặc các dịch vụ khác liên quan về thuế:
- Địa chỉ: Số 19A, đường 43, phường Tân Thuận, TP. Hồ Chí Minh
- Điện thoại / Zalo: 0903 963 163 – 0903 428 622
- Email: ma*@*****et.vn
Ngoài ra, quý doanh nghiệp và người đọc có thể tham khảo thêm các thông tin liên quan tại các website chuyên về thuế và giao dịch của MAN:
- Hướng dẫn về thuế và nghĩa vụ thuế tại MAN
- Giao dịch liên kết và quản lý chi phí doanh nghiệp tại MAN
Các trang này cung cấp đầy đủ hướng dẫn, tài liệu và công cụ hỗ trợ doanh nghiệp trong việc quản lý chi phí, công tác phí và thực hiện nghĩa vụ thuế một cách minh bạch và hiệu quả.
Xem thêm bài viết: Dịch vụ kiểm toán xây dựng uy tín tại TP.HCM năm 2025
